مانیتور یا صفحه نمایش متداول ترين دستگاه خروجي بوده كه از آن براي نمايش اطلاعات استفاده مي شود و داراي انواع مختلفي است. صفحه نمايش هم مانند تلویزیون ها می تواند رنگي يا تك رنگ باشد. در محيط Dos معمولاً صفحه هاي نمايش داراي 25 سطر و 80 ستون هستند و در هر ستون يك كاراكتر تايپ مي شود.
وقتي اطلاعات از طريق صفحه كليد وارد كامپيوتر مي شوند، در مانیتور ظاهر مي گردند تا از صحت آن ها اطمينان حاصل شود. بعضي از كامپيوترهايي مانند Labtop ها قابل حمل یا Portable بوده و داراي نوعي صفحه نمايش به نام صفحه نمايش تخت هستند. در اين نوع كامپيوترها، ميزان مصرف برق از درجة اهميت ويژه اي برخوردار است، زيرا اين كامپيوترها معمولا در مکان هايي كه امکان دسترسي به برق نيست كار مي كنند و صرفه جويي در مصرف برق در آن ها بسيار حائز اهميت است.
نحوه کار مانیتور ها چگونه است؟
كلية تصاوير، اعم از كاراكترهاي گرافيكي، حروف، ارقام و علايم ويژه و تصاوير گرافيكي به وسيلة نقاط كوچكي به نام Pixel ساخته مي شوند. كيفيت تصاوير، در درجه اول به طراحي قطعات الكترونيك و در درجه دوم به اندازه و تراكم نقاط، كه اصطلاحاً به آن تفكيك پذيري صفحة نمايش یا Resolution گفته مي شود، بستگي دارد.
كليه كاراكترها در محدوده معيني از نقاط تعريف مي شوند كه به آن ماتريس‌كاراكتر گفته مي شود. ماتريس كاراكتر مجموعه اي از نقاط روشن و خاموش در صفحه نمايش است كه به هر يك از اين نقاط، همان پيكسل مي گويند. هر چه تعداد پيكسل هاي موجود در ماتريس كاراكتر بيشتر باشد، وضوح تصاوير و كاراكترها نيز بيشتر خواهد بود. مانند 600 ×800 پيکسل يا 768×1024 پيکسل.
انواع مانیتور ها کدامند؟
مانيتور ها به چند دسته تقسیم می شوند:
مانیتور های لامپ تصویری یا CRT
مانيتور هاي لامپ تصويري يا CRT در چند سال اخير رونق فراواني در بين کاربران داشته اند. اين مانيتور ها در اندازه 12 و 14 اينچ به بازار عرضه شدند ، سپس استفاده اندازه از 15 و 17 اينچ آن ها در بين كاربران رونق گرفت كه در حال حاضر اندازه 17 اينچ آن ها بيشتر مورد استقبال هستند. در حال حاضر انواع 19، 21 و 22 اينچ نيز ساخته شده اند كه به دليل قيمت نسبتاً بالاتر، كمتر مورد استفاده عموم قرار مي گيرند.
اين نوع مانيتورها داراي صفحات محدب و تخت هستند كه نوع صفحه تخت آن ها بين كاربران پرطرفدارتر است. ايجاد تصوير در اين مانيتور ها به وسيله پرتاب الکترون ها و هدايت آن ها به کمک ميدان هاي الکترومغناطيسي صورت مي گيرد.
مانیتور های LCD
مانيتور هاي LCD، مانيتورهايي هستند با قطر كم و بدون لامپ تصوير و قطر آن ها در حدود 4 سانتي متر است. مانيتورهاي LCD را با نام كريستال مايع نيز مي شناسند، زيرا اين مانيتور ها از کنار هم چيدن سلول هاي کريستال مايع به وجود مي آيند. به اين مانيتور ها بايد از زاويه مستقيم نگاه كرد تا تصوير به خوبي ديده شود.
مانیتور های LED
مانيتور هاي LED ، مانيتور هايي هستند شبيه به LCDها ، كه براي نمايش تصوير از ديود هاي نوري استفاده مي كنند.
مقايسه مانيتور هاي CRT و LCD
مانيتورهاي LCD داراي روشنايي یا Brightness بين 2 تا 4 برابر مانيتورهاي CRT هستند اما در مورد وضوح تصويری یا Contrast مانيتورهاي CRT 2 تا 4 برابر مانيتورهاي LCD هستند. زاويه ديد یا Viewing Angle مانيتورهاي CRT بيش از 150 درجه است درصورتي که در مورد مانيتورهاي LCD معمولي اين رقم حداکثر معادل 90 درجه است. امواج مغناطيسي مانند آهنربا و امواج الکترومغناطيسي مانند موبايل روي مانيتورهاي CRT ايجاد اختشاش تصويري مي کنند ولي مانيتورهاي LCD از اين آسيب در امانند.
به دليل تکنولوژي ساخت هر يک از مانيتورها، مانيتورهاي CRT در مرکز بسيار شفاف ترند درصورتي که مانيتورهاي LCD در گوشه ها روشن تر هستند. مانيتورها CRT قدرت و انعطاف بيشتري براي مطابقت با رنگ هاي قابل دريافت چشم انسان دارند. همچنين مانيتورهاي CRT نسبت به مانيتورهاي LCD داراي کيفيت رنگ و خلوص رنگ بيشتري هستند.
بزرگترين اشکال مانيتورهاي LCD احتمال ايجاد پيکسل سوخته یا Defective Pixel روي صفحه نمايش آن ها است. بزرگترين مشکل مانيتورهاي CRT لرزش تصويري یا Flickering آن ها است، که البته در صورتي که فرکانس 85Hz و بالاتر پشتيباني شود، اين لرزش محسوس نخواهد بود.
مانيتورهاي CRT به طور معمول 120watt انرژي مصرف مي کنند. اين در حالي است که مانيتورهاي LCD تنها 40watt مصرف انرژي دارند. همچنين وزن يک مانيتور CRT درحدود 13 کيلوگرم است و يک مانيتور LCD تنها حدود 3 کيلوگرم وزن دارد. همچنين مهم است که بدانيم؛ مانيتورهاي LCD علاوه بر توليد گرماي کمتر، آثار سوء بسيار کمتري بر چشم دارند.
همچنين يکي از موارد بسيار خطرناک دربارهء مانيتورهاي CRT انتشار گازهايي است که به واسطهء گرما تبخير شده و به بيرون متصاعد مي شوند. این گازها براي انسان و محيط زيست و به خصوص لايه اُزُن بسيان زيان بار هستند. در آخر بايد گفت براي پيروزي مانيتورهاي LCD بر مانيتورهاي CRT نياز به زمان زيادي است، تا نواقصش برطرف شده و از نظر قيمت نيز بتواند با آن رقابت کند.
اگر به می خواهید وارد حوزه سخت افزار شوید، می توانید از آموزش های تعمیرات مانیتورهای LCD و CTR استفاده کنید.
بررسي قسمت هاي خارجي مانيتور
کابل های مانیتور
- مانيتورها داراي يك كابل برق هستند، كه کاملا شبيه به كابل برق Case است.
- كابل ارسال داده به مانيتور داراي 15 رشته سيم و يك محل اتصال به كارت گرافيك است كه 15 پين دارد. اين 15 پين در 3 رديف 5 تايي قرار دارند كه به كارت گرافيك وصل شده و داراي پيچ هايي در دو سمت است كه به كارت گرافيك پيچ مي شوند، تا از جدا شدن و قطع ناگهاني تصوير جلوگيري کنند.
دکمه های روی بدنه مانیتور
روي قاب مانيتور تعدادي دكمه براي تنظيم نور، اندازه، حاشيه و غيره براي تنظيم تصوير مانيتور وجود دارد. همچنين مي توانيم برچسب هايي را روي قاب مانيتور مشاهده نماييم، اين برچسب ها مربوط به امكانات و استانداردهاي مانيتور ها است. مثلاً برچسب با علامت TCO بيانگر وجود استاندارد تصويري TCO در مانيتور است.
نکات مهم در خرید مانیتور
درهنگام خريد يک مانيتور بايد به چند مورد توجه نمود. ابتدا به شفافيت نور و تصور، سپس به حداکثر مقدار تفكيك پذيري صفحه نمايش یا Resolution و پس از آن به ديگر امکانات آن. امروزه اكثر مانيتور هاي موجود در بازار داراي حالت هاي هوشمندي براي كاستن از مقدار برق مصرفي هستند و به صورت اتوماتيك در چهار مرحله فعال مي گردند:
۱- استفاده از محافظ صفحه نمايش یا Screen Saver ، که در اين حالت از آسيب ديدن مانيتور بر اثر يكنواختي شعاع الكتروني جلوگيري مي‌گردد.
۲- حالت آماده باش یا Stand by ، که در اين حالت مانيتور ۵۰ درصد از مصرف برق مي كاهد و به سرعت به ورودي ها پاسخ مي دهد.
۳- حالت تعليق یا Suspend ،که در اين حالت لامپ تصوير مانيتور در حالت خاموش است و ۸۵ تا ۹۰ درصد از ميزان برق مصرفي لازم براي كاركردن مانيتور كاسته مي شود. در اين حالت پاسخ به ورودي ها مثل ماوس و کيبرد كمي كندتر است.
۴- مرحله خاموشي؛ در اين مرحله عمل خاموشي به وسيله كاربر به وسيله كليد روشن، خاموش مانيتور صورت نگرفته بلكه به صورت هوشمندانه اين كار توسط مانيتور انجام مي‌گيرد، برق مصرفي در اين حالت ۳ تا ۷ وات است.
نکات نگهداری از مانیتور
يكي از چيزهايي كه شما بايد از مانيتور خود دور نگاه داريد بلندگوها و اجسام داراي ميدان مغناطيسي هستند. تأثير مغناطيسي بلندگوها باعث پخش رنگ در مانيتور و يا تجمع رنگ در يک گوشه مي‌گردد. علاوه بر بلندگوها حدالامكان سعي نماييد وسايلي چون تلفن، دستگاه ضبط صوت، اسكنر و چاپگر را نيز از مانتيور خود دور نگه داريد.
تعمیر مانیتور در مرکز سخت افزار ایران
از هر نوع مانیتوری که استفاده می کنید، باید بدانید که ممکن است به دلایلی مانند عمر زیاد، آب خوردگی، نوسان برق زیاد و غیره، دچار ایراد شوند. البته گاهی برخی ایرادات نرم افزاری هستند. در هر صورت چنانچه با مشکلی در تصاوری برای مثال خطوط افقی و عمودی، تغییر رنگ، تاریک شدن تصویر و عدم نمایش روبرو شدید، می توانید به راحتی برای تعمیر مانیتور خود اقدام کنید. تکنسین های مجرب مرکز سخت افزار ایران، کاملاً از انواع اشکالات مانیتورها آگاه هستند و می توانند در اسرع وقت دستگاه شما عیب یابی و تعمیر کنند.
