خازن، بخش مهمی از کولر گازی است. خازن از دو صفحه فلزی رو در روی یکدیگر تشکیل شده است که وسط آن‌ها را عایق شکل داده است. به طور کلی وظیفه‌ی خازن ذخیره‌ی انرژی الکتریکی درون خود است تا وقتی به آن نیاز می‌شود، انرژی را به مدار برگرداند. خازن‌ها به همراه مقاومت ها، در مدار های تایمینگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. خرابی این قطعه موجب می‌شود کولر شما دیگر کار نکند و نیاز به تعمیر خازن کولر گازی داشته باشید. اما چه چیزی باعث خرابی خازن کولر گازی می شود؟
خرابی خازن کولر گازی
با گرم شدن هوا، اولین چیزی که به ذهن شما می‌رسد این است که به سراغ کولر گازی اتاق خود بروید و برای کمی خنک‌تر شدن آن را روشن کنید. اما به یکباره متوجه می‌شوید که کولر گازی منزل شما روشن نمی‌شود و این شروع دردسر است! مشکل کار نکردن کولر گازی ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، اما یکی از این عوامل می‌تواند خرابی خازن کولر گازی باشد. در واقع اگر خازن کولر گازی شما خراب باشد، دستگاه روشن نمی‌شود و نیاز به تعمیر یا تعویض خازن کولر گازی خواهید داشت.
دلایل خرابی خازن کولر گازی
عواملی که باعث خرابی خازن کولر گازی می‌شوند، چه هستند؟ ما در زیر این دلایل را به صورت یک لیست درآورده‌ایم:
- اولین دلیل خرابی خازن کولر گازی شما می‌تواند نوسانات برق باشد. گاهی ضعیف و قوی شدن برق منزل شما می‌تواند باعث بروز این اتفاق شود.
- انجام ندادن سرویس کولر گازی می‌تواند دلیل بعدی این اتفاق باشد. سرویس نکردن به موقع می‌تواند فشار وارده روی کمپرسور را افزایش دهد. از آنجایی که کمپرسور تمام مقدار انرژی الکتریکی دریافتی را به گرما تبدیل می‌کند، به همین خاطر دمای داخل کندانسور افزایش پیدا می‌کند و خازن کولر گازی خراب می‌شود.
- در ماه‌های گرم سال به علت افزایش بیش از حد دما، کمپرسور کولر گازی برای آنکه بتواند هوای خنک‌تری را تولید کند، بیش از گذشته استارت می‌زند. همین باعث می‌شود عملیات شارژ و تخلیه‌ی شارژ خازن افزایش پیدا کند و در اثر فرسایش خراب شود.
علائم خرابی خازن کولر گازی
اما علائم خرابی خازن کولر گازی چیست؟ چه مشکلاتی در کولر گازی می‌تواند به علت خرابی خازن کولر گازی به وجود آمده باشد؟ به طور کلی دو دلیل عمده می‌تواند به تشخیص خرابی خازن بی‌انجامد.
- زمانی که موتور فن کولر روشن شود اما کمپرسور روشن نشود، علت می‌تواند خرابی خازن کولر گازی باشد. به هنگام حرکت ترموستات در جهت مثبت عقربه‌های ساعت، موتور مقداری میل حرکت از خودش نشان می‌دهد، ولی روشن نمی‌شود. به این حالت که کمپرسور جریان اضافی را به دوش می‌کشد، به اصطلاح Overload (اورود) می‌گویند.
- در زمانی که کلید فن را در تمام حالت‌ها بررسی کرده‌ایم، اما مجدداً کولر روشن نمی‌شود هم مشکل می‌تواند از خرابی خازن باشد. البته شاید بهتر باشد بررسی لازم برای تعمیر فن کولر گازی نیز صورت بگیرید تا شاید مشکل حل شود.
اگر با یکی از این دو مشکلات مواجه شدید، فوراً خازن را از مدار خارج کرده و از طریق روش‌های تست خازن کولر گازی که در زیر ارائه می‌کنیم، خازن را بررسی کنید و در صورت نیاز اقدام به تعویض آن کنید.
تعمیر و تست خازن کولر گازی
برای تعمیر خازن کولر گازی ابتدا نیاز به تست این قطعه داریم که برای آن چند راه وجود دارد که در ادامه می‌توانید آن ها را مطالعه کنید.
- اولین کاری که می‌توانید برای تست خازن انجام دهید، این است که به دنبال برآمدگی یا فرورفتگی روی آن شوید. گاهی هم ممکن است خازن باد کرده باشد. هر کدام از این‌ها نشان دهنده‌ی یک خازن خراب هستند.
- روش دیگری که کمی خطرناک‌تر است و توصیه نمی‌کنیم آن را انجام دهید، این است که دو سر خازن را با دو رشته سیم، به ولتاژ نوشته شده روی آن وصل می‌کنیم. بعد از آن دو رشته را به یکدیگر وصل می‌کنیم. وقتی جرقه آبی‌رنگ اتفاق بیفتد، این نشان دهنده‌ی سالم بودن خازن است و اگر جرقه زرد بود، این یعنی خازن خراب است.
- روش بعدی این است که با یک دستگاه اهم‌متر، خازن مربوطه را آزمایش کنید. برای این کار دو سر سیم‌های دستگاه اهم متر را به خازن وصل کنید. در صورتی که عقربه تا انتها برود و سپس با سرعت کم به اواسط بازگردد و خیلی کند به جای اول خودش بازگردد، خازن سالم است. اگر خلاف این رخ دهد، این نشان دهنده‌ی خازن خراب خواهد بود.
- در پایان شما می‌توانید یک خازن جدید را جایگزین خازن مربوطه کنید. اگر کولر گازی بدون مشکل روشن شد و عملیات سرمایش را انجام داد، آنگاه مطمئن می‌شوید که مشکل از خازن بوده است.
برای اطلاعات بیشتر کلیک کنید: علت صدا دادن کولر گازی
تعویض خازن کولر گازی
در صورتی که خرابی خازن کولر گازی شما مشخص شد و تعمیرپذیر هم نبود، ناچار به تعویض آن هستید. برای این کار باید ظرفیت هر دو خازن داخلی که به صورت میکروفاراد روی آن نوشته شده را یادداشت کنید و خازنی مطابق با خازن کولر گازی خود را خریداری کنید. در غیر این صورت باید دو خازن متفاوت را خریداری کنید، سپس یکی از پایه‌های آن‌ها را با استفاده از یک تکه سیم که دو طرف آن دارای فیش باشد، به یکدیگر وصل کنید. اگر می‌خواهید خودتان این کار را انجام دهید، توصیه می‌کنیم حتماً به دفترچه یادداشت کولرگازی خود مراجعه کنید. سپس مطمئن شوید که برق کولر گازی قطع است. همچنین باید بررسی کنید که کولر گازی اورلود نکرده باشد.
آموزش علائم روی خازن
حال نوبت آن رسیده به سراغ دفترچه راهنمای کولر گازی خود بروید. اولین کاری که باید بکنید، فهمیدن علامت‌های نقش بسته روی خازن است. در اینجا علامت C به معنای COM و به صورت مشترک روی خازن است. علامت R به معنی RUNNING و علامت S هم به معنی START است. از دیگر علامت‌های روی خازن باید به SUB و MAIN اشاره کرد. MAIN به سیم پیچ اصلی خازن اشاره دارد که به اختصار C-R هم نوشته می‌شود. SUB نیز به به سیم پیچ راه انداز گفته می‌شود که به اختصار C-S نیز گفته می‌شود. در نظر داشته باشید که C برای سیم مشترک در نظر گرفته شده است. FAN برای اتصال سیم فن بوده و HPEM نیز در برخی از خازن‌ها، جهت اتصال کمپرسور تعبیه شده که اگر متفاوت از این بود باید سیم سوم را به این سری وصل کنید
چگونه خازن جدید را جایگزین کنیم
اگر در کار فنی سررشته و تخصص داشته باشید، تعویض خازن به هیچ عنوان عملیات پیچیده‌ای نیست. اولین کاری که باید انجام دهید، این است که بست خازن قبلی را با پیچ‌گوشتی از بدنه جدا کنید. توصیه می‌کنیم به ترتیب سیم‌ها را از خازن معیوب جدا کرده و به خازن جدید وصل کنید تا از عدم اشتباه مطمئن شوید. دقیقاً هر سیم را به ورودی مشابه آن روی خازن جدید وصل کنید.
در اینجا COM دارای دو سیم است، پس مطمئن شوید که دو سیم آن را به خازن جدید وصل کرده‌اید. پس از اتصال سیم‌های خازن جدید، حالا وقت آن رسیده خازن معیوب قدیمی را کنار بگذارید و بست‌های خازن جدید را به کولر گازی وصل کنید. اکنون جریان برق کولر گازی را راه بی‌اندازید. اگر کولر روشن شد و کار کرد، عملیات را با موفقیت انجام دهید.
خطرات تعویض خازن کولر گازی
احتمال برق گرفتگی یا هرگونه آسیب رساندن به کولر گازی با عملیات اشتباه، در هنگام تعویض کولر گازی وجود دارد. توصیه می‌کنیم این کار را به تعمیرکاران ماهر کولر گازی بسپارید. مرکز سخت افزار ایران مجموعه‌ای شامل کارشناسان و تعمیرکاران خبره است که در راستای ارائه خدمات تعمیری با کیفیت به کاربران تلاش می‌کند. جهت ثبت درخواست تعمیرات کولر گازی از طریق راه های ارتباطی موجود در سایت تماس حاصل فرمایید.
